Slavistika
O odseku
O odseku
Ruski jezik i književnost izučavaju se na Filozofskom fakultetu od osnivanja Katedre za istočne i zapadne slovenske jezike i književnosti 1961. godine (ruski jezik bio je pomoćni predmet na studijskim grupama za južnoslovenske jezike i jugoslovensku književnost od osnivanja Fakulteta 1954. godine, a Seminar za slavistiku formiran je 1956. u okviru Katedre za južnoslovenske jezike). Tokom vremena Odsek za slavistiku menjao je naziv, ali ne i suštinu: na njemu su se obrazovali profesori ruskog jezika i književnosti, i do danas je diplomiralo više od 600 studenata.
Pored sadašnjih nastavnika i saradnika, na Odseku su radili, između ostalih, po hronološkom redu: prof. dr Petar Đorđić, prof. Đorđe Jazić, mr Vjera Vuletić, stručni savetnik Aleksandar Muzalevski, lektor Valentina Dević, prof. dr Vitomir Vuletić, akademik Predrag Piper, prof. dr Branimir Čović, prof. dr Jelka Matijašević, prof. dr Bogdan Kosanović, bibliotekar-savetnik Slavica Nestorović-Petrovski, mr Mirjana Boškov, mr Aleksandar Ševo, prof. dr Dušanka Mirić i drugi.
Studije i studenti
OAS traju četiri godine i svi predmeti su jednosemestralni, što studentima omogućuje postepeno ovladavanje neophodnim znanjima, posebno iz rusistike – jezika, književnosti i kulture. Pored ovih, izučavaju se i discipline koje obezbeđuju širi slavistički profil: drugi slovenski jezik (poljski, slovački, ukrajinski ili rusinski) uči se četiri semestra, a obavezni su i kursevi maternjeg jezika, kao i dva predmeta iz istorije slovenskih jezika. Posebna pažnja posvećuje se prevođenju i ruskom poslovnom jeziku, a obavezna četvorosemestralna nastava iz jednog od zapadnoevropskih jezika dodatno podiže jezičke i kulturne kompetencije studenata.
Izborom predmeta iz grupe metodičkih, psiholoških i pedagoških nauka studenti mogu da se pripreme za rad u školama nakon završenih MAS. Teorijska i praktična znanja koja studenti rusistike stiču izborom različitih filoloških i opšteobrazovnih predmeta daju im mogućnost da znanja iz uže i šire struke primenjuju na različite načine u multikulturnom evropskom prostoru, u mnogim ustanovama koje se bave kulturnim nasleđem i vezama sa drugim, posebno slovenskim, narodima, u bibliotekama i medijima.
Širok dijapazon izbornih predmeta na MAS pruža mogućnost da, pored sticanja znanja i veština neophodnih za budući samostalni naučnoistraživački i stručni rad, studenti u zavisnosti od interesovanja za ruski jezik, kulturu ili književnost prodube i prošire znanja stečena na OAS, kao i da steknu sve kompetencije potrebne za rad u školama.
DAS su koncipirane na nivou Filozofskog fakulteta, a nastavnici Odseka za slavistiku drže izborne predmete iz oblasti rusistike.
Naučno-istraživački rad
Naučna i stručna delatnost na Odseku za slavistiku odvija se individualno i kroz međunarodne i domaće projekte na kojima učestvuju nastavnici i saradnici Odseka, kao i pojedini studenti na MAS i DAS.
U skladu sa savremenim naučnim koncepcijama i individualnim interesovanjima, nastavnici i saradnici bave se širokim dijapazonom tema u vezi sa semantičkim istraživanjem ruskog jezika koji se opisuje sa različitih aspekata, uključujući kognitivni. Posebna pažnja posvećuje se pitanjima iz oblasti funkcionalne gramatike, tvorbe reči, glagolskog vida, futuralnosti, leksičke semantike, govornih žanrova, paremiologije itd.
Nastavnici i saradnici koji se bave ruskom književnošću obrađuju različite teme iz istorije ruske književnosti i njene recepcije kod nas, kao i druga pitanja u vezi sa istorijom kulturnih odnosa Rusije i Srbije.
Rezultati istraživačkog rada članova Odseka predstavljaju se na brojnim naučnim skupovima u Srbiji, Rusiji i drugim zemljama, kao i u časopisima, tematskim zbornicima i monografijama.
Međunarodna saradnja
Odsek za slavistiku ima veoma razvijenu međunarodnu saradnju sa više univerziteta i naučnih institucija u Rusiji, kao i sa drugim zemljama u kojima se proučava ruski ili neki od drugih slovenskih jezika koji se uče na Odseku. Saradnja se odvija kroz ugovornu razmenu studenata i nastavnog osoblja, kao i kroz individualnu saradnju u okviru naučnih projekata.
Razmena studenata odvija se sa Moskovskim državnim univerzitetom "M. V. Lomonosov", a u okviru konkursa koje raspisuje rusko Ministarstvo obrazovanja i nauke svake godine po nekoliko studenata našeg Odseka provodi po jedan mesec ili semestar u Rusiji. Oni pohađaju kurseve ruskog jezika i kulture na Državnom institutu za ruski jezik "A. S. Puškin" u Moskvi i na državnim univerzitetima "N. I. Lobačevski" u Nižnjem Novgorodu i "N. P. Ogarjov" u Saransku.
Izuzetno dobro je razvijena saradnja i sa univerzitetima u Poljskoj: na letnje škole poljskog jezika i kulture (u Lublinu, Vroclavu, Torunju, Krakovu itd.) svake godine odlazi veliki broj studenata.
Odsek za slavistiku neguje dobre odnose i sa Ruskim centrom za nauku i kulturu u Beogradu i u saradnji sa njim organizuje zapažena predavanja istaknutih naučnika, književnika i kulturnih radnika iz Rusije.
Biblioteka
Seminarska biblioteka Odseka za slavistiku predstavlja centar u kojem se pruža bibliotečko-informaciona podrška za odvijanje nastave i naučnoistraživački rad u oblasti rusistike i slavistike. Fond monografskih publikacija u ovoj biblioteci čini 25.300 jedinica, a u fondu serijskih nalazi se 240 naslova. U priručnom fondu Seminarske biblioteke su udžbenici i priručnici namenjeni samostalnom radu studenata ruskog jezika i književnosti, ali i drugima zainteresovanim za rusistiku, polonistiku i slavistiku uopšte.